Tι είναι η προσωποκεντρική προσέγγιση στην ψυχοθεραπεία;
Η προσωποκεντρική προσέγγιση είναι μια ανθρωπιστική προσέγγιση που αναπτύχθηκε από τον Carl Rogers* φέροντας επανάσταση στον τομέα της ψυχοθεραπείας στα μέσα του 20ου αιώνα. Η φιλοσοφία του ερχόταν σε αντίθεση με τις τότε παραδοσιακές προσεγγίσεις που βασίζονται στην ανάλυση και την κατευθυντικότητα. Ο Ρότζερς είχε στην πίστη του στις ανθρώπινες δυνατότητες ανάπτυξης και αυτοθεραπείας μετατοπίζοντας την εστίαση από το «τι δεν πάει καλά με τον πελάτη» στο «τι είναι σωστό μέσα στον πελάτη».
Η φιλοσοφία της προσωποκεντρικής προσέγγισης υποστηρίζει ότι όλοι οι άνθρωποι έχουμε στην φυσική τάση για Αυτοπραγμάτωση, δηλαδή την έμφυτη δυνατότητα ανάπτυξης και εκπλήρωσης των δυνατοτήτων και του δυναμικού μας. Επίσης ότι η ίδια η θεραπευτική σχέση αποτελεί τον καταλύτη για αλλαγή και ο ρόλος της θεραπεύτριας είναι να προσφέρει έναν ασφαλή, υποστηρικτικό χώρο για να εξερευνήσουν οι πελάτες τον πραγματικό τους εαυτό.
Βασικές έννοιες της προσωποκεντρικής προσέγγισης που ονομάζονται «βασικές / αναγκαίες συνθήκες»:
- Ενσυναίσθηση: την κατανόηση σε βάθος των συναισθημάτων και την βιωμάτων από την οπτική του πελάτη.
- Άνευ όρων αποδοχή των πελατών χωρίς επίκριση.
- Αυθεντικότητα η θεραπεύτρια είναι αληθινή και αυθεντική με τους πελάτες της, δεν κρύβεται πίσω από το ρόλο της.
- Οι βασικές αυτές συνθήκες οικοδομούν την εμπιστοσύνη, επιτρέποντας στους πελάτες να ερευνήσουν το βίωμά τους και να αναπτυχθούν.
Τεχνικές και στυλ προσωποκεντρικής θεραπείας
Μη κατευθυντική προσέγγιση: Η προσωποκεντρική θεραπεία είναι μη κατευθυντική, δηλαδή ο θεραπευτής δεν οδηγεί τον πελάτη προς συγκεκριμένες λύσεις, αλλά αντίθετα διευκολύνει το ταξίδι ανακάλυψης.
Ενεργητική ακρόαση: από πλευράς της θεραπεύτριας αποσκοπεί στο να νοιώσει η πελάτισσά της ή ο πελάτης της κατανόηση και να επικύρωση των συναισθημάτων γεγονός που οδηγεί στην εμβάθυνση και κατανόηση του εαυτού.
Η Χριστίνα Ρασιδάκη είναι έγκριτη προσωποκεντρική ψυχοθεραπεύτρια από την Ελληνική Προσωποκεντρική Βιωματική Εταιρεία
*Ο Καρλ Ρότζερς ήταν ένας Αμερικανός ψυχολόγος με πολύ μεγάλη επιρροή και ένας από τους θεμελιωτές της ανθρωπιστικής ψυχολογίας που δίνει έμφαση στην προσωπική ανάπτυξη, την αυτοπραγμάτωση και την πίστη στις ανθρώπινες δυνατότητες. Γεννημένος το 1902 στο Ιλινόις, ο Ρότζερς θα έφερνε επανάσταση στην ψυχοθεραπεία.
Αρχικά οι ιδέες αμφισβητήθηκαν από την παραδοσιακή ψυχοθεραπεία γιατί έθεταν στο επίκεντρο τον πελάτη ως εμπειρογνώμονα της εμπειρίας του, μετατοπίζοντας τις τότε δυναμικές εξουσίας στη θεραπευτική σχέση και τονίζοντας τη σημασία μιας σχέσης σεβασμού και της απουσίας κριτικής μεταξύ θεραπευτή και πελάτη. Το έργο του έθεσε τις βάσεις για τις ανθρωπιστικές και υπαρξιακές θεραπείες και επηρέασε τις σύγχρονες θεραπευτικές τεχνικές, τη συμβουλευτική, την εκπαίδευση, ακόμη και την επίλυση συγκρούσεων.