Μεγαλώνοντας παιδιά που στο μέλλον θα μπορούν να αγαπήσουν και να αγαπηθούν

Είμαι ψυχοθεραπεύτρια, σύμβουλος σχέσεων αλλά και σύμβουλος γονέων.  Ανυπολόγιστες οι φορές που βρίσκομαι με ζευγάρια στο γραφείο να ακούω όπου οργισμένες και απογοητευμένες  γυναίκες κατηγορούν τους συντρόφους τους,   «Τα περιμένεις όλα από μένα», «Κάνεις τα μισά», «Δε βάζεις τίποτα στη θέση του», «Είσαι τουρίστας στο σπίτι»,  «Περνάνε όλα απ’ το χέρι μου»,  «Πρέπει να στα θυμίζω όλα», «Όλο το βάρος των παιδιών πέφτει πάνω μου», «Σα να ζω μ’ ένα 15χρονο», «Δεν είμαι η μάννα σου».  Απ’ τη μεριά τους οι άντρες μουγκοί κοιτούν το πάτωμα είτε μπαίνουν στην αντεπίθεση,  «Δεν είσαι ποτέ ευχαριστημένη», «Πάντα φταίω εγώ», «Όλο γκρινιάζεις».

Αν παρακολουθήσει κανείς με προσοχή αυτές τις διαμάχες αποφεύγοντας να μπει στη παγίδα του ‘τις πταίει’, θα αφουγκραστεί την αγωνία για και των δυο για  υποστήριξη, αναγνώριση, εκτίμηση, αγάπη, εγγύτητα.   Όλα όσα πλέον η ψυχολογία των σχέσεων αναγνωρίζει ως εγγενής, πανανθρώπινες ανάγκες.  Χαμένοι στις κατηγόριες, τις κατσαρόλες, τα διαβάσματα και τα δρομολόγια νοιώθουν και οι δύο ότι έχουν χάσει τη θέση που κάποτε κατείχαν στη καρδιά του άλλου.

Το θέμα είναι το εξής, παρά τις αλλαγές και τις εξελίξεις όσο αφορά την ισότητα των φύλων, οι έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες συνεχίζουν να επωμίζονται το κύριο βάρος της φροντίδας του σπιτιού και των τέκνων με τα γνωστά αποτελέσματα, κάτι που δεν αφορά μονάχα τη χώρα μας.  Μπορούμε άραγε οι σύγχρονοι γονείς, κοιτώντας το μέλλον, να βάλουμε τους γιούς μας και τις κόρες μας στη θέση των ζευγαριών στις συνεδρίες μου; Και όμως, ο τρόπος που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας έχει άμεση σχέση με το τι θα τους συμβεί αργότερα.

Τι παραδείγματα και τι μηνύματα δίνουμε για τους μελλοντικούς τους ρόλους – του γονέα, της/του συντρόφου, όταν βλέπουν τις θέσεις που αναλαμβάνουμε σε  όλο αυτό το τσίρκο διεκπεραίωσης της καθημερινότητας μιας οικογένειας – δρομολόγια, μαθήματα, σχολείο, ιδιαίτερα, γραφεία, καριέρες, παιδικά πάρτι, τραπεζόματα, ιατρικά ραντεβού, προπονήσεις, σουπερμάρκετ, μπουγάδες… διότι, ατελείωτη η λίστα.  Θέλουμε άραγε το κοριτσάκι μας αργότερα γυναίκα μεγάλη και μάνα, να φορτώνεται τη μερίδα του λέοντος των οικογενειακών υποχρεώσεων;  Θέλουμε το αγοράκι μας αργότερα πατέρας και σύντροφος να μη καταλαβαίνει γιατί αφού βάζει κι αυτός όταν μπορεί ένα χεράκι, να βρίσκεται απέναντι στη σύντροφό του κατηγορούμενος, φταίχτης και ελλιπής μ’ αυτή θυμωμένη, εκνευρισμένη και συνέχεια κουρασμένη;

Επιπλέον, τι καταλαβαίνουν τα παιδιά μας για το ρόλο του παιδιού στην οικογένεια; Του παιδιού που θα αποκτήσουν αργότερα δηλαδή, όταν τα περισσότερα έχουν σα μόνη υποχρέωση το σχολείο συμμετέχοντας στο ελάχιστο στα τουσπιτιού. Πως θα είναι γι’ αυτά όταν, αργότερα ως γονείς δεν θα θεωρούν δεδομένο ότι τα παιδιά, ανάλογα πάντα με την ηλικία τους, θα μαζέψουν ένα τραπέζι, μια μπουγάδα, θα φορτώσουν ή να αδειάσουν ένα πλυντήριο, θα ποτίσουν τα λουλούδια, θα αλλάξουν την άμμο της γάτας;

Μια μέρα έπεσα τυχαία πάνω σ’ ένα αυστραλέζικό βιντεάκι του 1960 – μια  εποχή που οι ρόλοι των δύο φύλων ήταν στερεότυποι και καθορισμένοι,  στο βίντεο περαστικοί απαντούσαν στο αν βοηθούν τη γυναίκα τους στις δουλειές του σπιτιού. Αυτό που με εξέπληξε ήταν πόσοι από αυτούς τους άντρες απάντησαν θετικά.  Ένας μάλιστα είπε ότι το Σαββατοκύριακο αναλάμβανε εκείνος προκειμένου να ξεκουράσει τη γυναίκα του μιας και οι δικές τις υποχρεώσεις τις καθημερινές ξεκινούν το πρωί και τελειώνουν νύχτα.  Ένα σημαντικός αριθμός παράλληλα απάντησε εμφατικά: «Σίγουρα όχι!» Αν και έχουν περάσει πολλές δεκαετίες έκτοτε,  μπορείτε να φανταστείτε ποιοι γάμοι είχαν περισσότερες πιθανότητες να είναι πιο αγαπημένοι και ποια παιδιά μεγάλωσαν σε πιο ήρεμα σπίτια για να γίνουν με τη σειρά τους ανάλογοι γονείς και σύντροφοι.

Αυτό που έχει κυρίως αλλάξει από εκείνες τις μακρινές εποχές είναι ότι για τις γυναίκες το πεδίο των ρόλων  στο οποίο μελλοντικά μπορούν να προσβλέπουν από μικρές έχει διευρυνθεί πάρα πολύ.  Τα κορίτσια του σήμερα γνωρίζουν ότι αν θέλουν μπορούν να γίνουν σύζυγοι και μητέρες καθώς και αρχιτέκτονες, γιατροί, αστροφυσικοί κοκ. Το ίδιο όμως δεν συμβαίνει και με τα αγόρια που με πολλούς τρόπους, είτε έκδηλα, είτε καλυμμένα, συνειδητά ή ασυνείδητα λαμβάνουν μηνύματα που τα αποθαρρύνουν από συναισθήματα, δραστηριότητες και επαγγέλματα που θεωρείται ότι αφορούν πιο πολύ το γυναικείο φύλο.

Ακριβώς επειδή πολλά έχουν αλλάξει από τότε, εσείς τι θα θέλατε για τα παιδιά σας όταν φτιάξουν τα δικά τους σπίτια;  Ειδικά όσο αφορά τα’ αγόρια σας, θέλετε στο μέλλον να «βοηθάνε» που και που τη σύντροφό τους ή θέλετε να συμμετέχουν ενεργά αναλαμβάνοντας  ως συ-ζυγοι  το μερίδιο που τους αναλογεί;   Όπως αναφέρει η Gloria Steinem, είναι σημαντικό ότι ανατρέφουμε τις κόρες μας περισσότερο σαν τους γιούς μας αλλά δεν θα καταφέρουμε κάτι μέχρι να μεγαλώνουμε και τους γιους μας περισσότερο όπως τις κόρες μας.  Αν θέλουμε μια κοινωνία με περισσότερη ισότητα και πιο ευτυχισμένες σχέσεις πρέπει να διευρύνουμε το πεδίο συναισθημάτων, δραστηριοτήτων και επαγγελμάτων στα οποία εκθέτουμε τ’ αγόρια μας.